ÇELİK ÇATI VE ÇELİK YAPI FİYATLARI
Çelik bir çatı sisteminin maliyetini oluşturan unsurlar olarak; çelik malzemeler, çelik birleşim elemanları ( cıvata, perçin, bulon, somon, ankraj elemanları vb.) , kaynak işi ve işçiliği, genel imalat ve montaj işçiliği, dikey ve yatay tüm taşımalar (nakliye ve vinç giderleri), boya, kumlama ve galvanizleme işlemleri, kalite kontrol, elektrik, su vb giderler, atölye genel giderleri ile proje ve mühendislik hizmetleri sıralanabilir. Bu unsurların, bir çelik çatı projesindeki güncel fiyatlarını ve maliyet yüzdelerini etkileyen mimari, çevresel, ekonomik, işçilik gibi birçok faktör bulunmaktadır. Bu faktörlerden önemli olanları aşağıda başlıklar altında incelenmiştir.
1-) Çelik Malzeme Fiyatları: Ülkemizde demir cevheri ve çelik malzeme imalatçılığı bir hayli eski tarihlere dayanmaktadır. Karbon takviyeli demir cevherinin, çelik şeklini alarak, yapı elemanları arasında yer alması ve yaygınlaşması, kamu ile birlikte özel sektörün yapmış olduğu yatırımlar ile yakın tarihimizde hız kazanmıştır. Ancak ülkemiz halen çelik çerçeve ve çatı sistemlerinde sıklıkla kullanılan HEA – HEB – IPB – IPE – ST44 ve ST37 çelik malzeme ihtiyaçlarının tamamını iç piyasadan tedarik edememekte ve önemli bir kısmını ithal etmektedir. Bu nedenle, ithalata dayanan yapısal çelik sektörü, ülke ekonomisinde ve çelik borsasında ki anlık değişimlerden, kur piyasalarında ki dalgalanmalardan sıklıkla etkilenmektedir. Ülkemizde çelik fiyatlarında aşağı ve yukarı yönde hızlı değişimlerin yaşadığını uzun süreli dönemler halen yaşanmaktadır.
2-) Mimari ve Projesel Faktörler: Çelik çatı veya yapı sistemleri, kullanım amacı doğrultusunda en optimum değerler ile çözülmesi gereken sistemlerdir. Metrekarede ki çelik sarfiyatı direkt maliyetleri etkilemekte, bu anlamda en uygun sarfiyatla, kullanım amacına en uygun kesitin tasarlanması gerekmektedir. Yerli üretim olan ve sıklıkla kullanılan ölçülerin içerisinde kalan köşebent, upn, ıpn, kutu ve boru profillerden imal edilen bir çelik çatı, büyük açıklıkların geçilmesi ise kullanılması zorunlu olmuş olan ithal çelik malzemelerden imal edilmiş çatılara göre çok daha ekonomik olacaktır. Bu anlamda Setatek Çelik olarak firmamız, ülke kaynaklarımızın iyi kullanılması, ekonomik, estetik ve dayanıklı bir çelik çatı üretme amacıyla, yatırımın ilk adımı olanı projelendirmede, mimarının ve inşaat mühendisinin, bilgisi, tecrübesi, ekip ruhuyla hareket etmektedir. Çelik bir çatıdaki proje faktörlere değinilecek olursa;
- Çelik Çatının Formu: Mimari faktörler veya ihtiyaç olan çatı formaları çatı maliyetlerini etkilemektedir. Tonoz, kubbe, tek, çift yada çok yöne eğimli çatı maliyetleri, metrekarede ki işçilik ve çelik tonajı / sarfiyatı nedenleri ile bir birleri ile farklılık göstermektedir.
- Çelik Çatının Yükleri: Coğrafi konumlar nedeni ile oluşan kar ve rüzgar yükleri çatı fiyatlarını etkileyen en önemli iki değerdir. Örnek vermek gerekirse; İzmir gibi denizden ortalama yüksekliği 30 metre olan bir bölgede kar yükü minimum düzeyde olurken, ege bölgesinde ki 900 metre rakımlı Uşak şehrin de kar yükü artmaktadır. Yapı yüksekliği nedeni ile değişen bir diğer yük rüzgar yüküdür. Özellikle sekiz metreden daha yüksek yapılarda rüzgar, çelik çatı maliyetini ciddi oranda etkileyen, iyi hesaplanması gereken bir yüktür. Çelik çatılarda rüzgar ve kar yükleri dışında , kaplama yükü, tesisat yükü, mekanik yükler, termal yükler çatıda ilave maliyetlere sebep olan yüklerdir.
- Çelik Çatının Mesnet Koşulları: Çelik çatılar genellikle betonarme veya çelik kolonlara basit mesnetli yapılardır. Büyük açıklıklı, çelik kirişli çatılarda, çelik kolonlara monolotik bağlantılar tercih edilerek istenilen ekonomik çözümlemeler yapılabilmektedir. Yapılacak mesnetleme tercihleri çelik çatının maliyetlerini etkileyen önemli bir faktördür. Sabit basit mesnet tercihleri çatı maliyetleri arttırırken, hareketli mesnet ilaveleri ve kolonlar ile birlikte yapılan monolotik çözümlemeler çatı fiyatlarında ekonomi sağlayabilmektedir.
3-) İşçilik Maliyetleri: Çelik çatı fiyatlarında çatının formu, montaj, imalat ve birleşim detayları işçilik maliyetleri ile direk olarak ilişkilidir. Kaynaklı birleşimlerin uzun eğimlerden geçen ehil ve sertifikalı kaynakçılar tarafından yapılması gereklidir. Bu anlamda ülkemiz de ihtiyaç miktarı kadar ehil ve sertifikalı usta kaynakçı, montaj ve çelik imalat işçisi yaratmakta zaman zaman yetersiz kalabilmektedir. Bu anlamda imalat aşamasında, bilgisayar sistemleri ile otomasyon sektörde zorunlu olmuştur. İlk yatırım maliyetleri açısından, otomasyon teknolojisinin, ithal bir teknoloji olması nedeni ile yarattığı ciddi bir yatırım maliyetinden söz edilebilir. Genel olarak çelik bir çatı maliyetinin %20 ila %40 arasındaki bir fiyatlamayı işçilik giderleri oluşturmaktadır. Ek yerinin sayısı ve detayının çokluğu maliyetleri yukarı yönde etkiler iken, solid tek parça elemanlardan teşkil sistemlerin ek yerlerinin azlığı ve çelik imalatların otomasyona uyumluluğu sayesinde işçilik maliyetleri aşağı yönde etkilenmektedir.
4-) Korozyondan (Pastan) Korunma ve Boya Maliyetleri: Çelik bir yapı veya çelik bir çatıyı havada ki nem, yağmur, buhar ve benzeri direkt su ile teması sonucu oluşabilecek korozyonun yok edici etkisine karşı korumak zaruri bir ihtiyaçtır. Korozyondan korunmada sıklıkla kullanılan yöntemler ekonomiklik sırasıyla aşağıda listelenmiştir.
- Endüstriyel Astar Boya Uygulamaları
- Endüstriyel / Yağlı Boya Uygulamaları
- Kumlama ve Katodik Korumalar
- Epoksi Astar VE Epoksi Boya / PU Boya Uygulamaları
- Sıcak Daldırma Galvanizleme İşlemleri
Yukarıda, çelik bir çatının fiyatını oluşturan önemli maliyetlere değinilmiştir. Görüleceği üzere çelik bir çatı veya yapının doğru olarak projelendirilmesi maliyet açısından en önemli unsurdur. İhtiyaca uygun seçilecek çatı modeli diğer tüm maliyet kalemlerini etkilemektedir.
Setatek Çelik olarak ülke kaynaklarının iyi kullanılmasında, müşteriye en iyi hizmeti, en ekonomik koşullar altında vermenin gayreti içerisindeyiz. Başta bölgemiz İzmir olmak üzere , yurtiçi ve yurtdışı çelik çatı veya çelik yapı projeleriniz de firmamızdan teklif alabilirsiniz.